تبخال چشمی یا هرپس چشمی از طریق تماس با فرد دیگری که مبتلاست یا از طریق تماس مستقیم با عفونت فعال تبخال (مانند زخم تبخال لب)، منتقل می‌شود.
ویروس هرپس سیمپلکس از طریق بینی یا دهان وارد بدن شده و به سمت اعصاب (جایی که می‌تواند در آنجا غیر فعال باشد) حرکت می‌کند. این ویروس می‌تواند سال‌ها در حالت سکون باقی بماند و هرگز از خواب بیدار نشود. علت دقیق شیوع آن شناخته شده نیست اما عوامل مرتبط با استرس مانند تب، آفتاب سوختگی، پروسه‌های دندانپزشکی یا جراحی و تروما اغلب با ایجاد تبخال مرتبط هستند. بر اساس گزارش NEI، احتمال عود مجدد تبخال چشمی بعد از اولین ابتلا درمان نشده، حدود ۵۰-۴۰ درصد است. بازه زمانی مشخصی برای عود مجدد وجود ندارد، چندین هفته یا حتی چندین سال بعد از وقوع اولیه ممکن است چشم مجدد دچار تبخال شود.
به طور کلی تبخال چشمی یک عفونت معمول و قابل بازگشت ویروسی است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) ایجاد می‌شود. این نوع ویروس هرپس می‌تواند باعث التهاب و زخم قرنیه شود که گاهی باعث بروز درد در چشم می‌شود.
انواعی از تبخال‌های چشمی از عفونت ساده تا عفونت منجر به نابینایی وجود دارد که عبارتند از:
- کراتیت هرپس: شایع‌ترین شکل تبخال چشمی و عفونت ویروسی قرنیه است. تبخال چشم در این شکل به طور کلی فقط بر لایه بالایی یا اپیتلیوم قرنیه تاثیر می‌گذارد و معمولا بدون زخم بهبود می‌یابد.
- کراتیت استرومایی: زمانی رخ می‌دهد که عفونت به لایه‌های پایینی قرنیه نفوذ کند. در این صورت منجر به زخم، از دست رفتن بینایی و گاهی نابینایی می‌شود. تصور می‌شود که ابتلا به کراتیت استرومایی ناشی از پاسخ ایمنی ثانویه به عفونت اصلی است. اگر چه این بیماری بسیار نادر است، NEI (سازمان ملی چشم) گزارش می‌دهد که کراتیت استرومایی، علت اصلی بروز زخم قرنیه و در نتیجه آن باعث نابینایی در ایالات متحده است.
- ایریدوسیکلیت: یک شکل جدی از تبخال چشمی است که در آن عنبیه و بافت اطراف آن در داخل چشم ملتهب شده و باعث حساسیت شدید به نور، تاری دید، درد و چشم‌های قرمز می‌شود. ایریدوسیکلیت نوعی از یووئیت است که بخش‌های جلوتر در داخل چشم را ملتهب می‌کند.
- رتینیت هرپس: هنگامی که عفونت در شبکیه یا پشت چشم رخ دهد، به عنوان رتینیت هرپس شناخته می‌شود.
علائم و نشانه‌ها
علائم و نشانه‌های مختلفی برای هرپس چشمی وجود دارد. شما ممکن است التهاب قرنیه را تجربه کنید که می‌تواند باعث تحریک یا درد ناگهانی و شدید چشم شود. همچنین قرنیه ممکن است کدر (ابری) شده و منجر به تار شدن دید شود. سایر نشانه‌های تبخال چشمی عبارتند از:
- تورم در اطراف چشم
- اشک ریزی
- عفونت‌های چشمی مداوم
- حساس شدن چشم
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
- قرمزی چشم
- زخم و جراحت چشم
- قی (ترشح) آبکی
- حساسیت به نور
درمان تبخال چشمی
درمان تبخال چشمی بستگی به جایی که دچار عفونت شده است (اپیتلیوم قرنیه، استروما قرنیه، عنبیه و شبکیه) دارد. برخی از درمان‌های تبخال ممکن است احتمال بازگشت و عود آن را تشدید کنند و بنابراین باید مورد به مورد بررسی شوند.
اگر عفونت قرنیه سطحی باشد، به طور معمول می‌توان با استفاده از قطره‌های ضد ویروسی، پماد یا قرص ضد ویروسی خوراکی، عفونت را کاهش داد.
ممکن است چشم پزشک با حذف سلول‌های اپیتلیال قرنیه آلوده به کمک سوآب یا اسپاچولا، عفونت را خارج کند. بعد از این عمل برای کمک به بهبود قرنیه از لنز نرم استفاده می‌شود.
زمانی که عفونت در لایه‌های عمیق‌تر قرنیه وجود دارد، قطره‌های استروئیدی می‌توانند به کاهش التهاب و جلوگیری از زخم قرنیه کمک کنند. قطره‌های استروئیدی تقریبا همیشه همراه با قطره ضد ویروسی استفاده می‌شوند. قطره‌های استروئیدی اثربخشی سیستم ایمنی چشم را کاهش می‌دهند. بنابراین، افرادی که سابقه تبخال چشمی دارند باید از قطره استروئیدی بر اساس تجویز پزشک استفاده کنند. همچنین برای جلوگیری از عفونت ثانویه باکتریایی در حالی که عفونت تبخال در حال درمان است، یک قطره چشم آنتی‌بیوتیکی همراه با لنزهای تماسی درمانی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
اگر قرنیه زخم شود، جراحی مورد نیاز است و درمان‌هایی نظیر استروئیدها باعث پاک شدن مرکز قرنیه نمی‌شوند. در مواردی که زخم قرنیه دائمی باشد، پیوند قرنیه ممکن است بینایی را بهبود بخشد.
اگر چه تبخال هیچ درمان قطعی ندارد، اما می‌توان به کنترل شیوع و بازگشت آن کمک کرد. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۱۰نشان داد که درمان افراد با داروهای ضد ویروسی خوراکی به عنوان یک اقدام پیشگیرانه به طور قابل توجهی باعث کاهش احتمال بروز علائم تبخال چشمی می‌شود.